Hasta bireylerin öksürmeleri, aksırmaları ile ortama saçılan damlacıkların solunması ile bulaşır.
Yeni coronovirüs (2019 nCoV), ilk olarak Çin’in Vuhan eyaletinde Aralık ayının sonlarında solunum yolu belirtileri (ateş, öksürük, nefes darlığı) gelişen bir grup hastada yapılan araştırmalar sonucunda 13 Ocak 2020’de tanımlanan bir virüstür. Salgın başlangıçta bu bölgedeki deniz ürünleri ve hayvan pazarında bulunanlarda tespit edilmiştir. Daha sonra insandan insana bulaşarak Vuhan başta olmak üzere Hubei eyaletindeki diğer şehirlere ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin diğer eyaletlerine yayılmıştır.
YENİ KORONOVİRÜSÜN (2019 NCoV) NASIL BULAŞIR?
Hasta bireylerin öksürmeleri, aksırmaları ile ortama saçılan damlacıkların solunması ile bulaşır. Hastaların solunum parçacıkları ile kirlenmiş yüzeylere dokunulduktan sonra elleri yıkanmadan yüz, göz, burun veya ağıza götürülmesi ile de virüs alınabilir. Kirli ellerle göz, burun veya ağıza temas etmek risklidir.
YENİ KORONOVİRÜS ENFEKSİYONU NASIL KONUR?
2019 yeni Koronovirüs tanısı için gerekli moleküler testler ülkemizde mevcuttur. Tanı testi sadece Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Ulusal Viroloji Referans Labaratuvarında yapılmaktadır.
YENİ KORONOVİRÜS (2019-NCov ) ENFEKSİYONUNU ÖNLEMEK VEYA TEDAVİ ETMEK İÇİN KULLANILABİLECEK VİRÜSE ETKİLİ İLAÇ VARMI DIR?
Hastalığın virüse etkili bir tedavisi yoktur. Hastanın genel durumuna göre gerekli destek tedavisi uygulanmaktadır. Bazı ilaçların virüs üzerindeki etkinliği araştırılmaktadır. Ancak şuan için virüse etkili bir ilaç yoktur.
ANTİBİYOTİKLER YENİ KORONOVİRÜS (2019 NCoV) ENFEKSİYONU ÖNLEYEBİLİR Mİ VEYA TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?
Hayır ,antibiyotikler virüslere etki etmez. Sadece bakterilere karşı etkilidir. Yeni koronovirüs (2019 Ncov) bir virüstür ve bu nedenle enfeksiyonu önlemek veya tedavi etmek amacıyla antibiyotikler kullanılmamalıdır.
YENİ KORONOVİRÜS (2019N CoV) KULUÇKA (İNKÜBASYON ) SÜRESİ NE KADARDIR?
Virüsün kuluçka süresi 2-14 gün arasındadır.
Belirtisiz olgular olabileceği bildirilmekle birlikte bunların oranı bilinmemektedir. En çok karşılaşılan belirtiler ateş, öksürük ve nefes darlığıdır. Şiddetli olgularda zatürre, ağır solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği ve ölüm gelişebilmektedir.
YENİ KORONOVİRÜS(2019 NCoV) KİMLERİ DAHA FAZLA ETKİLER?
Elde edile veriler doğrultusunda ileri yaş ve eşlik eden hastalığı (astım, diabet, kalp hastalığı gibi) olanlarda virüsün ağır hastalık oluşturma riski daha yüksektir. Bugünkü verilerle hastalığın % 10-15 olguda ağır seyrettiği, yaklaşık %2 olguda da ölümle sonuçlandığı bilinmektedir.
YENİ KORONOVİRÜS( 2019 NCoV) HASTALIĞI ANİ ÖLÜMLERE NEDEN OLURMU?
Hastalanan kişilerle ilgili yayınlanmış verilere göre hastalık nispeten yavaş bir seyir göstermektedir. İlk birkaç gün daha hafif şikayetler (ateş, boğaz ağrısı , halsizlik ) gibi görülmekte sonrasında öksürük, nefes darlığı gibi belirtiler eklenmektedir. Hastalar genellikle 7 günden sonra hastaneye başvuracak kadar ağırlaşmaktadır. Dolayısı ile sosyal medyada yer alan, birdenbire yere düşüp hastalanan veya ölen hastalarla ilgili videolar gerçeği yansıtmamaktadır.
TERMAL KAMERA İLE TARAMA UYGULAMA YETERLİ BİR TEDBİR MİDİR?
Termal kameralar ateşi olan kişileri tespit etmek ve diğer kişilerden ayırarak hastalık taşıyıp taşımadıklarına yönelik ileri incelemeleri yapmak amacıyla kullanılmaktadır. Elbette o esnada ateşi olmayan hasta kişileri veya henüz kuluçka evresinde olup hastalanamamış kişileri bu şekilde tespit etmek mümkün değildir. Ancak tarama amacıyla kullanılabilecek hızlı ve daha etkili başka bir yöntem henüz bulunmadığından tüm ülkeler, termal kameraları kullanmaktadır. Termal kameralara ek olarak riskli bölgeden gelen yolculara uçaklarda farklı dillerde bilgilendirme yapılmakta, pasaport noktalarında yabancı dillerde hazırlanmış bilgilendirme broşürleri dağıtılmaktadır.
YENİ KORONOVİRÜS(2019 NCoV) AŞISI VAR MIDIR?
Hayır, henüz geliştirilmiş bir aşısı bulunmamaktadır. Teknolojideki gelişmelere rağmen insanlar üzerinde güvenle kullanılabilecek bir aşının en erken 1 yılda üretilebileceği bildirilmektedir.
HASTALIĞA YAKALANMAMAK İÇİN ÖNERİLER NEDİR?
Akut solunum yolu enfeksiyonlarının genel buluşma riskini azaltmak için önerilen temel ilkeler yeni koronovirüs (2019 NCoV) içinde geçerlidir. Bunlar;
- El temizliğine dikkat edilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği kullanılmalıdır. Antiseptik veya antibakteriyel içeren sabun kullanmaya gerek yoktur, normal sabun yeterlidir.
- Eller yıkanmadan ağız, burun ve gözlerle temas edilmemelidir.
- Hasta insanlarla temastan kaçınılmalıdır.(Mümkün ise en az 1 m uzakta bulunulmalı.)
- Özellikle hasta insanlarla veya çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra eller sık sık yıkanmalıdır.
- Bugün için ülkemizde sağlıklı kişilerin maske kullanmasına gerek yoktur. Herhangi bir viral, solunum yolu enfeksiyonu geçirmekte olan kişilerin öksürme veya hapşırma sırasında burun ve ağzını tek kullanımlık kağıt mendil ile örtmesi, kağıt mendilin bulunmadığı durumlarda ise dirsek içini kullanması, mümkünse kalabalık yerlere girmemesi, eğer girmek zorunda kalınıyorsa ağız ve burnunu kapatması, mümkünse tıbbi maske kullanması önerilmektedir.
ELLERİNİZİ SIK YIKAYINIZ
- Öksürük ve hapşırık sonrası,
- Yemek hazırlamadan önce ve hazırladıktan sonra,
- Tuvalete girerken ve çıkınca,
- Eller görünür şekilde kirlendiğinde,
- Canlı veya ölü hayvanlarla temas sonrasında.
ÖNERİLER
- Sık el yıkama (bol su ile 30 saniye sıvı sabunla)
- Havlu kağıt kullanarak (ortak ellenen alanlarda dokunma esnasında, şüphe varsa),
- Sık vücut temizliği, yıkanma,
- El sıkma ve öpüşme tarzı selamlaşmayı bırakmak,
- Yaşanılan ortamı sıkça havalandırmak,
- Ortak kullanılan tuvalet kapı kolu, zil, trabzan, asansör düğmeleri vs. sıkça temizlenmeli, temizliğinden emin olmadığınızda havlu kağıt kullanınız.
- Çöplerimizi evsel atığa atalım, çevremizi kirletmeyelim.
- Uykumuza ve gıda alımımıza dikkat edelim,
- Yüksek ateş, öksürük gibi hallerde doktora başvuralım.
Corona Virüs Güncel Durum ;
Doğrulanmış hasta sayısı, 79.251'i Çin de olmak üzere tüm dünyada toplam 85. 188 kişidir. Çin' de 2787, Diamond Princess gemisinde 6, Güney Kore'de 17, İtalya'da 21, İranda 34, Japonya'da 5, Honk Kong'da 2, Tayvan'da 1, Fransa'da 2, Filipinlerde 1 kişinin hayatını kaybettiği bildirilmiştir.
Türkiye'nin komşuları İran ve Irak'ın ardından Yunanistan ve Gürcistan'da da koronovirüs saptanmıştır. Ülkemizde saptanmış olgu bulunmamaktadır.