Antibiyotik pek çok hastalık için tedavi amaçlı kullanılan ilaçlardan biridir.

Günümüzde gereksiz antibiyotik kullanımı kaynaklı bazı sorunlar yaşanabilir. Özellikle de çocuklarda obezite, karaciğer ve böbrek yetmezliğine neden olan gereksiz antibiyotik kullanımının yapılmaması uzmanlar tarafından da tavsiye edilmektedir.

Antibiyotikler erişkinlerde de bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlar için kullanılmaktadır. Fakat herhangi bir enfeksiyonun viral ya da bakteriyel kökenli olup olmadığı net bir şekilde tespit edilemez. Bu yüzden özellikle de çocuklarda antibiyotik kullanımı yapılmadan önce çocuk enfeksiyon hastalıkları bölümüne başvurulmalıdır.

Gereksiz Antibiyotik Kullanımının Sağlığa Zararları

Bağışıklık sistemine zarar veren gereksiz antibiyotik kullanımı, insan florasını değiştirmektedir. Ayrıca yapılan pek çok klinik çalışmada vücut için yararlı olan mikropları da öldürdüğü tespit edilmiştir. Öte yandan mukozal bağışıklığı zayıflatan antibiyotikler gribal etkenlere karşı sistemi zayıf düşürmektedir.
Gereksiz antibiyotik kullanmanın sağlığa zararları, aşağıda alt başlıklarla paylaşılmaktadır.

Obezite: Modern insanların en ciddi sorunlarından biri olan obezite, gereksiz antibiyotik kullanımından kaynaklı olarak ortaya çıkabilir. Bağırsak florası, bireylerin sindirimi için gerekli olan vitamin ve yağ asitlerinin üretimini sağlar. Ayrıca metabolik fonksiyonları da düzenler. Sık sık kullanılan antibiyotikler flora bozukluğuna neden olacağı için obezite hastalığına davetiye çıkarır.

İshal: İshal ve antibiyotik birbirleriyle yakın ilişkilidir. Yaşanabilecek bakteriyel enfeksiyonlarda antibiyotik değiştirmek ya da aniden kullanıma son vermek, çocuklarda ishal sorununa neden olmaktadır. Ayrıca gereksiz antibiyotik kullanımı da ishali tetiklemektedir.

Böbrek Yetmezliği: Yapılan pek çok araştırmada, akut böbrek yetmezliğinin yaklaşık 5’te 1’inin ilaç kullanımlarından kaynaklandığı saptanmıştır. Bu ilaç kullanımları arasında ilk sırada da antibiyotikler yer almaktadır. Sık sık antibiyotik kullanma ileri yaşlarda ve çocuklarda böbrek yetmezliğine neden olur.

Karaciğer Fonksiyonları: Gereksiz antibiyotik kullanmanın sağlığa zararları konusunda karaciğer fonksiyonlarında yaşanan bozukluklar da değerlendirilmektedir. Karaciğer nakli gerektiren hastalıkların bir kısmı da antibiyotik kaynaklıdır. Başlangıçta hafif seyreden karaciğer fonksiyon bozuklukları, ağır enfeksiyon halinde kullanılacak antibiyotiklerle daha ciddi bir hale dönüşebilir.

ANTIBIYOTIK KULLANMANIN YAN ETKILERI

Antibiyotiklerin gereksiz kullanımı sonucunda ciddi sağlık problemleri gelişebilir. Bazı bireylerde antibiyotik alerjisi de gelişebildiği için nefes almakta güçlük, hızlı kalp atışları, bilinç kayıpları, ani tansiyon düşüklüğü ve deride dökülme gibi durumlar da yaşanabilir. Gereksiz antibiyotik kullanmanın sağlığa zararları aşağıdaki sorunlara da davetiye çıkarabilir;

• Aşırı zayıflama
• Ülser
• Dudak kenarında çatlak
• İştah kayıpları
• Karın ağrısı
• Şişkinlik
• Bulantı
• Kusma
• Hazımsızlık