Sindirim sisteminin incelenmesi amacıyla cerrahi müdahaleye gerek duyulmadan başvurulan işlemlere endoskopik uygulamalar adı verilir.

Endoskopinin yapılmasının bazı nedenleri vardır. Teşhis amaçlı başvurulan endoskopik uygulamaları sıralayacak olursak;

• Enfeksiyonlar
• Uzun süre devam eden kabızlık ve ishal
• Sürekli mide bulantısı
• Karın ağrıları
• Anormal düzeydeki kanamalar
• Mide ülseri
• Tümörler
• Pankreatit
• Nedeni tespit edilemeyen kilo kayıpları
• Sindirim sistemindeki diğer rahatsızlıklar

şeklinde sıralanmaktadır.

Tedavi amaçlı olarak da endoskopik uygulamalardan yararlanılabilir. Polip almak, yemek borusundaki darlıkları açmak ya da biriken sıvıyı boşaltmak için bu işlemlere başvurulabilir.

Endoskopik Uygulama Türleri

Endoskopik uygulamalar incelenecek bölgeye göre değişmektedir. Örneğin kalın bağırsağın incelenmesi için Kolonoskopi yapılırken oniki parmak bağırsağı, yemek borusu ve midenin incelenmesi amacıyla Gastroskopi uygulanmaktadır. PEG ise Perkütan Endoskopik Gastrostomi’dir. Bu işlem, ağızdan beslenemeyen hastalara uygulanan bir tedavi türüdür.

Perkütan Endoskopik Gastrostomi (PEG)

PEG, ağızdan beslenmesi yeterli olmayan ya da beslenemeyen hastalara takılır. Bu hastalar ayrıca aşağıdaki sağlık problemlerine göre sınıflandırılabilir;

• Ciddi yanık ve travma gibi durumlar
• Kronik solunum yolu hastalıkları
• Nörolojik sorunlar
• Kronik karaciğer hastalığı
• Kronik böbrek hastalığı
• Konjentinal kalp hastalıkları
• Kolonoskopi

Başta bağırsak yakınmaları olmak üzere benzer bulguların incelenmesinde ve rektum – kolon kanseri taramalarında kolonoskopiden yararlanılmaktadır. Ayrıca bu işlem gerçekleştirilirken kolonoskop adı verilen cihaz kullanılır. Kalın bağırsağın detaylı incelenmesini sağlayan Kolonoskopi’den önce hastaların yumuşak bir diyete başlaması ve sulu tüketim yapması gerekmektedir. İşlemden önceki gece ise reçete edilen ve bağırsağın temizlenmesini sağlayan müshil ilacı kullanılacaktır.

Kolonoskopi yapılırken hastaların her iki bacağı göğüs hizasına çekilir ve sol kısma yatar pozisyona getirilir. Anestezi verildikten sonra kalın bağırsağa doğru ilerletilen kolonoskop cihazına hava verilir ve bağırsak şişirilir. Bu sayede bağırsağın iç yüzeyleri kapsamlı olarak görüntülenir. Bu aşamada hastanın şikayetlerine göre bağırsağın farklı bölgelerinden biyopsi alınarak incelenmektedir.

Gastroskopi

Gastroskopi de endoskopik uygulamalar arasındadır. Üst gastrointestinal sistemin incelenmesini sağlar. Bu sistemde mide, yemek borusu ve oniki parmak bağırsağı bulunur. Endoskopi aletiyle yapılan işlemin gerekli olduğu durumlar;

• Sıvı ya da katı gıdaları yutmada güçlük
• Yemekten sonra veya açken karnın orta üst kısmında yaşanan ağrılar
• Tıbbi tedaviyle sonuçlanamayan mide yanmaları
• Mide grafisinde anormallik
• Karın ağrısına eşlik eden kusma
• Kusma sırasında kırmızı renkli kan gelmesi

şeklinde sıralanmaktadır.

15 dakika kadar süren bu işlemde hastaya rahatlatıcı ilaçlar verilir ve uygulamaya başlanır. Rahatça mideye kadar inen endoskopi aleti, incelenecek bölgedeki sorunların tespit edilmesini sağlar